Rozpoczynając pracę na rynku tłumaczeniowym, istotne jest, aby od początku znać zasady regulujące legalne rozliczanie się z klientami. Jeżeli znasz już 7 kroków, aby wystartować jako tłumacz freelancer, to następnym etapem jest zadbać o to, by rozliczać się zgodne z prawem, ponieważ oszczędzisz sobie w ten sposób nerwów i niemiłych konsekwencji związanych z US czy niezapłaconym zleceniem. Umowa o dzieło na tłumaczenie jest jednym z najbardziej popularnych sposobów rozliczania się.

Czy muszę założyć firmę?

Nie musisz, a przynajmniej nie na początku. 😉 Pracując jako tłumacz freelancer, zwłaszcza początkujący, możesz, ale nie musisz zakładać działalności gospodarczej. Faktem jest, że utrzymanie firmy będzie trudne, kiedy zleceń, a co się z tym wiąże, pieniędzy będzie niewiele. Firmę mamy obowiązek założyć wtedy, gdy nasze działania przyjmą charakter zorganizowany i ciągły. Co więcej, uzyskany przychód musi przewyższać 50% kwoty minimalnego wynagrodzenia (Konstytucja Biznesu, art. 5 prawa przedsiębiorców). A więc, jeżeli przychód jest niższy niż 1300 zł miesięcznie, a w ciągu ostatnich 60 miesięcy nie prowadziłeś/łaś działalności gospodarczej – jesteś zwolniony/a z tego obowiązku. W tej sytuacji nie odprowadzasz składek ZUS, a rozliczenia dokonujesz poprzez PIT.

Jak się rozliczyć, jeżeli nie mam firmy?

Nie musisz zakładać firmy, ale bez wątpienia nadal musisz się legalnie rozliczyć. Dla osoby wykonującej wolny zawód tłumacza możliwości jest kilka, np.:

To pięć najbardziej popularnych i najlepiej dostępnych sposobów, dzięki którym można rozliczać się jako tłumacz. W tym poście szczegółowo zajmiemy się umową o dzieło, opisując: czym jest, jakie mogę być jej podmioty, jakie informacje powinna zawierać oraz jak wyglądają kwestie podatkowe przy takie umowie.

Umowa o dzieło – czym jest

Pokrótce, umowa o dzieło jest umową cywilnoprawną, a reguluje ją Kodeks Cywilny, a dokładniej Art. 627:

Przez umowę o dzieło przyjmujący zamówienie zobowiązuje się do wykonania oznaczonego dzieła, a zamawiający do zapłaty wynagrodzenia.

Jakie informacje powinna zawierać umowa o dzieło na tłumaczenie?

Najważniejszymi informacjami, jakie powinna zawierać umowa o dzieło na tłumaczenie, a jakie pozwolą samemu ją skonstruować lub ocenić tą, wysłaną przez klienta, są:

  • data i miejsce, dane zamawiającego i wykonawcy dzieła,
  • przedmiot umowy, opis dzieła, wynagrodzenie, termin realizacji,
  • prawa autorskie,
  • termin i sposób przekazania dzieła,
  • postanowienia umowy, obowiązki zamawiającego i wykonawcy,
  • postanowienia ogólne (np. liczba egzemplarzy).

Zdarza się, że w umowach o dzieło jest bardzo dużo wytycznych dla Wykonawcy i niewiele obowiązków Zamawiającego. Z tego względu, należy zawsze skrupulatnie czytać warunki umowy, żeby w razie problemów móc się na nią powołać.

Jeżeli musisz samodzielnie napisać umowę, sprytnym narzędziem jest generator umów. Możesz korzystać z niego jak ze wzoru, dodając lub zmieniając poszczególne paragrafy i dopasowując je do warunków umowy.

Umowa o dzieło na tłumaczenie z przekazaniem praw autorskich

Podpisując umowę z przekazaniem majątkowych praw autorskich (tj. praw do korzystania z utworu i rozporządzania nim na wskazanych w umowie polach eksploatacji oraz do wynagrodzenia za korzystanie z utworu) zwróć uwagę na poniższe kwestie:

Prawa zależne – dotyczą modyfikowania dzieła przez Zamawiającego. Jeżeli nie chcesz, by ten nanosił zmiany sam bądź w Twoim imieniu to nie musisz go do tego upoważniać.

Pola eksploatacji – to zakres, w którym Zamawiający może korzystać z dzieła i który powinien zostać jasno określony w umowie. Art. 50 o prawie autorskim i prawach pokrewnych wskazuje przykładowe pola eksploatacji.

Prawa autorskie osobiste – oznaczenie Ciebie jako twórcy. Warto tutaj również zastrzec sobie prawo do tego, aby dzieło mogło być wykorzystane przez tłumacza do portfolio. Dzięki temu będziemy mogli pochwalić się swoimi tłumaczeniami, co będzie cennym atutem w procesie pozyskiwania klientów.

Podatek i koszty uzyskania przychodu

Umowa o dzieło pomiędzy firmą a osobą fizyczną – zamawiający odprowadza zaliczkę na podatek dochodowy w wysokości 18%. W sytuacji, gdy wynagrodzenie przewyższy 200 zł brutto, to Zleceniodawca ma obowiązek wysłać PIT 11. Powyższy dochód będzie musiał zostać uwzględniony w deklaracji PIT.

Umowa o dzieło pomiędzy osobami fizycznymi – przychody z umowy o dzieło zawartej pomiędzy osobami fizycznymi nieprowadzącymi działalności gospodarczej mogą stanowić, w deklaracji PIT, przychody z innych źródeł. W takiej sytuacji tłumacz, w składanym przez siebie zeznaniu rocznym PIT-36, dodać musi przychody osiągnięte z tytułu umowy o dzieło zawartej z osobą nieprowadzącą działalności gospodarczej i od łącznej kwoty obliczyć podatek. [1]

Podpisując umowę o dzieło na tłumaczenie z przekazaniem praw autorskich, masz prawo do podwyższonych o 50% podatkowych kosztów uzyskania przychodu z tytułu:

g) prawa zależnego, o którym mowa w art. 2 ust. 2 ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych (Dz. U. z 2019 r. poz. 1231), do opracowania cudzego utworu w postaci tłumaczenia

Skorzystanie z ww. podwyższonych kosztów ma zastosowanie, jeżeli rocznie nie przekroczymy limitu 85.528 zł. [2]

Umowa o dzieło – podsumowanie

Świadcząc usługi jak tłumacz freelancer, umowa o dzieło na tłumaczenie będzie bardzo często spotykaną formą rozliczania się, dlatego też warto znać jej podstawowe elementy, kwestie podatkowe oraz wiedzieć, na co zwrócić uwagę (prawa autorskie, obowiązki stron) przy jej tworzeniu lub podpisywaniu. Gotów podpisać pierwszą umowę? 🙂

Justyna Osowska
Justyna Osowska